Η Ευτυχία που λείπει: Το υπαρξιακό κενό στην εποχή της Θεραπείας

Παρά την ολοένα και μεγαλύτερη στροφή των ανθρώπων προς την αυτογνωσία και την ψυχοθεραπεία είτε μέσα από κλασικές μεθόδους είτε μέσω καινοτόμων, εναλλακτικών και πολλές φορές επαναστατικών προσεγγίσεων, το πολυπόθητο αίσθημα της ευτυχίας φαίνεται να παραμένει άπιαστο. Σε μια εποχή όπου η ψυχική υγεία αποτελεί προτεραιότητα και τα εργαλεία για προσωπική εξέλιξη είναι άφθονα, παρατηρούμε ένα παράδοξο: η εσωτερική ισορροπία, η χαρά και η βελτίωση της καθημερινότητας δεν αυξάνονται ανάλογα. Το υπαρξιακό κενό επιμένει, σαν να μην αρκεί η θεραπεία για να προσεγγίσει το άτομο ένα βαθύτερο νόημα ζωής και  μια εσωτερική γαλήνη.

Το ζήτημα του βαθύτερου νοήματος και της εσωτερικής ισορροπίας στην καθημερινότητα είναι πολυπαραγοντικό και σύνθετο. Δεν εξαρτάται μόνο από την εκάστοτε θεραπευτική διαδικασία ή την προσωπική διάθεση για αυτογνωσία. Επηρεάζεται από ένα ευρύ φάσμα παραγόντων όπως η ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων, το περιβάλλον στο οποίο ζω(χώρα, πόλη, κοινωνία, οικονομικές συνθήκες, εποχή στην ιστορία της ανθρωπότητας κτλ), η υγεία, ο τομέας υπηρεσίας μου αλλά και βαθύτερες υπαρξιακές ανάγκες όπως η ανάγκη για σύνδεση, προσφορά, δημιουργία και πνευματικότητα. Όταν αυτοί οι παράγοντες παραμένουν σε δυσαρμονία ή δεν αναπτύσσονται παράλληλα, ακόμη και η πιο εξελιγμένη μορφή ψυχοθεραπείας ίσως να μην μπορεί να γεφυρώσει το εσωτερικό χάσμα.

Υπάρχει όμως ένας πολύ σημαντικός, συχνά παραγνωρισμένος παράγοντας που ξεκλειδώνει την προσωπική αναγέννηση και πρέπει πάντα να συνοδεύει κάθε ψυχοθεραπευτική ή αυτογνωσιακή διαδικασία. Πρόκειται για τη ''μοναξιά του τραύματος''.

Στις δύσκολες στιγμές ή περιόδους της ζωής, δεν είναι πάντοτε το ίδιο το γεγονός που αφήνει το βαθύτερο αποτύπωμα στην ψυχή. Πολύ συχνά, η πιο οδυνηρή διάσταση είναι η μοναξιά μέσα στην οποία βιώνεται κάτι. Αυτή η μοναξιά δεν είναι απλώς η απουσία των άλλων αλλά η εμπειρία μιας απόλυτης αποσύνδεσης από το νόημα, τη ζωή, την ελπίδα. Είναι το βίωμα του είμαι μόνος μου μέσα σε αυτό που ζω, κανείς δεν μπορεί να με καταλάβει, εγώ δεν μπορώ να καταλάβω τα γιατί και τα πως, ο δικός μου κόσμος είναι διαφορετικός από των άλλων, δύσκολος και πολλές φορές εχθρικός.

Ό,τι μας τραυματίζει μας αφήνει σιωπηλούς, όχι γιατί δεν έχουμε τι να πούμε, αλλά γιατί ό,τι ζούμε δεν μπορεί να χωρέσει σε λέξεις, μας ξεπερνάει, είναι αθέατο, ανείπωτο, απροσπέλαστο. Μας φέρνει αντιμέτωπους με το πιο ακληρό ερώτημα της ύπαρξης: Ποιος είμαι, όταν όλα τα σημεία αναφοράς σβήνουν; Όταν η παρηγοριά δεν έρχεται, και όταν κανένας λόγος δεν μπορεί να με ''σώσει'', πού θα στηρίξω την αλήθεια μου;

Άραγε έχεις προσέξει ότι τα πιο τραυματικά γεγονότα της ζωής τα κρύβουμε ως επτασφράγιστα μυστικά; Είναι πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας, μας συνοδεύουν σαν σκιά νύχτα μέρα αλλά χρειάζονται μήνες, χρόνια, ζωές κάποιες φορές για να φωτιστούν και να απελευθερωθούν.

Η ψυχοθεραπεία, γίνεται ουσιαστική  όταν δεν προσπαθεί μόνο να επουλώσει το τραύμα ως γεγονός, αλλά να θεραπεύσει και τη μοναξιά που το συνόδευσε. Γιατί αυτή η μοναξιά είναι που κόβει τις γέφυρες προς τη χαρά, την πληρότητα και την εσωτερική ισορροπία.Είναι αυτή που σε παγιδεύει στον φόβο,την κριτική και την αντιδραστικότητα.

Κάθε θεραπευτική διαδρομή ολοκληρώνεται όταν το άτομο αναπτύξει με συνειδητή προσπάθεια τρεις ικανότητες:

1.Την ικανότητα να νοηματοδοτεί με ουδετερότητα τα δύσκολα αντιμετωπίζοντας τα όχι ως τιμωρία ή κατάρρευση, αλλά ως συμβάντα με τα οποία έχει μια βαθύτερη συνάφεια στα πλαίσια της προσωπικής του ιστορίας και αυτού που μαθαίνει εξελισσόμενος στο ταξίδι της ζωής.

2. Την ικανότητα να δημιουργεί και να τροφοδοτεί υγιείς σχέσεις με άλλους ανθρώπους και τον κόσμο γύρω του. Δεν μπορεί κανείς να τα καταφέρει μόνος του. Ο υγιής άνθρωπος προσφέρει την βοήθεια του ανιδιοτελώς και είναι έτοιμος να ζητήσει και εκείνος συμπαράσταση και βοήθεια στην δική του ανάγκη. Αναπτύσσει το ''αντανακλαστικό του εμείς και του μαζί''. Δεν θα ξαναμείνει ποτέ μόνος στα επόμενα δυσάρεστα της ζωής.

3.Την ικανότητα να διατηρεί την εμπιστοσύνη στη θεία πρόνοια, ακόμη και μέσα στο πιο βαθύ σκοτάδι. Ξέρει ότι αυτό που θα χρειαστεί την επόμενη στιγμή θα είναι πάντα διαθέσιμο για κείνον με τον κατάλληλο τρόπο.

Γιατί τελικά, δεν είναι η απουσία του πόνου που φέρνει την ευτυχία, αλλά η δυνατότητα να τον μεταμορφώνουμε παρέα.